رابطه صرع با اشتغال و رابطه جنسی و ورزش

به گزارش گروه سلامت پایگاه خبری صدای جویا از اصفهان، صرع و تغذیه، اگرچه شواهد کمی وجود دارد که یک رژیم متعادل یک اثر مستقیم روی تشنج ها دارد، اما می تواند مواد غذایی ضروری را فراهم سازد و سطح انرژی را ثابت نگه دارد. رژیم متعادل ممکن است با حفظ یک الگو منظم خواب به کاهش خطر تشنج در برخی افراد کمک کند. هم چنین رژیم غذایی مناسب با ایجاد احساس مثبت، به فرد کمک می کند تا در مدیریت صرع خود توانایی بیشتر داشته باشد.

 رژیم متعادل عموماً از کربوهیدرات ها، چربی ها، پروتئین ها، سبزیجات و میوه ها و نوشیدن زیاد آب میوه ها تشکیل شده است.

 تاکنون شواهدی وجود نداشته است که نشان دهد رژیم غذایی خاصی به طور مداوم و همیشه موجب تشنج در افراد مبتلاء به صرع می شود، به جزء در موارد نادر از "صرع رفلکس" که در آن تشنج ها به سبب خوردن غذاهای خاص بوجود می آید و برخی افراد احساس می کنند بعضی از غذاها یا خوراکی های خاصی می تواند موجب تشنج آن ها گردد و از خوردن آن ها پرهیز می کنند.

 "صرع رفلکس" از مواردی است که در آن تشنج های فرد در پاسخ به دلیلی مشخص اتفاق می افتد. صرع حساس به نور و صرع مطالعه (تشنج هایی که به موجب نور و مطالعه اتفاق می افتد)، صرع رفلکس محسوب می شوند.

 هم چنین بعضی از افراد به حذف وعده های غذایی حساس هستند و اگر وعده های غذایی حذف شود یا به تأخیر بیافتند ممکن است دچار افزایش تعداد دفعات تشنج شوند.

 باید توجه داشت که داروهای ضد صرع می توانند تراکم استخوان را کاهش دهند و برای پیشگیری از این امر پزشکان ممکن است مکمل ویتامین D را تجویز نمایند. سطح قند خون نیز برای افراد مبتلا به صرع باید در سطح ثابت و متوسط باشد. شیرینی ها، کافئین و الکل همگی باعث نوسان در سطح قند خون می شوند و باید از مصرف بیش از حد آنها پرهیز شود.

آیا رژیم ویژه ای می تواند به پیشگیری از تشنج کمک کند؟

 درمان های رژیمی به برخی افراد که تشنج هایشان به طور ضعیف کنترل شده است می تواند کمک کند تا با استفاده از سطوح ویژه ای از چربی، کربوهیدرات و پروتئین، نحوه عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار دهند. در این راستا رژیم کتوژنیک یک روش درمانی است که تحت نظارت متخصص تغذیه و پزشک متخصص صرع انجام می شود و نباید بدون نظارت شروع شود. در این رژیم غذایی بیشتر کالری دریافتی از غذاهای چرب به دست می آید و استفاده مداوم از این رژیم غذایی کاملاً ناخوشایند و دشوار می باشد. در حال حاضر رژیم کتوژنیک اغلب برای کودکانی که پاسخ دهنده دارو نیستند به کار می رود و به ندرت در کودکان بالای 16 سال جواب می دهد.

صرع و ورزش

 ورزش هورمون هایی که احساس خوب می دهد را در مغز آزاد می سازد و می تواند خلق و خو را بهبود بخشد و استرس ها را تسکین دهد. همانطور که استرس یک دلیل شایع برای تشنج ها می باشد، ورزش ممکن است به جلوگیری از تشنج ها در برخی افراد کمک کند.

 تحقیقات نشان می دهد که اگرچه تشنج ها در طول ورزش کردن می تواند اتفاق بیفتد و برخی افراد مبتلاء به صرع ممکن است به دلیل آسیب دیدن در هنگام تشنج نگران انجام ورزش باشند، اما اثرات مثبت ورزش ممکن است به کاهش تشنج ها کمک کند. حرکات کششی به دلیل آزادسازی تنش ها از عضلات فرد می تواند به کاهش استرس کمک کند و باعث احساس آرامش بیشتری شود. حتی ورزش های ملایم و سبک می تواند در حقیقت سطوح انرژی را افزایش دهد.

 هر شخصی با درک و شناخت از صرع خود می تواند تصمیم بگیرد چه نوع ورزشی برای او مناسب است. لزوماً ورزش کردن به این معنا نیست که باید به باشگاه رفت یا در پارک دوید. پیاده روی یکی از آسان ترین و ایمن ترین ورزش است که اکثریت مردم انجام می دهند.

 اگر فرد به تنهایی پیاده روی می کند، مسیرهای انتخابی را به خوبی بشناسد و از جاده های شلوغ پرهیز کند. همراه داشتن یک موبایل و کارت شناسایی صرع در صورت وقوع تشنج برای چگونگی کمک به او به افراد دیگر راهنمایی و کمک می کند.

 برای فرد مبتلاء به صرع پیشنهاد مناسب برای شنا کردن، همراه بودن با فردی است که به نوع تشنج او آگاهی دارد، که در صورت تشنج سرش را به روی آب بیاورد و به آرامی به قسمتی از عمق او را ببرد که خودش بتواند بایستد و از او محافظت کند تا تشنج متوقف شود و در صورت بودن در گوشه یا دیواره استخر مانع آسیب به او شود و بررسی شود که در هنگام تشنج آب استنشاق نشده باشد و تنفس فرد به شرایط عادی برگردد. اغلب ورزش ها از جمله فوتبال، بسکتبال و هاکی نشان ندادند که احتمال تشنج را افزایش می دهند اما ورزش هاي تماسی ممکن است با افزایش ریسک آسیب به سر همراه باشد که می تواند صرع را در برخی افراد تحت تأثیر قرار دهد. ورزش های گروهی یا فعالیت های گروهی مانند گروه های پیاده روی می تواند راه خوبی برای افزایش اعتماد به نفس باشد.

 برخی ایده ها در کمک به فرد برای شروع و ادامه دادن به ورزش:

 · گرم کردن و حرکات کششی

 · پیاده روی در اطراف خانه به طور منظم و افزایش مسافت پیاده روی به تدریج.

 · ورزش کردن با موسیقی

 · نوشیدن آب یا آب میوه رقیق شده در حال ورزش کردن

 · پرهیز از ورزش کردن بعد از غذا

 · استفاده از فیلم های ویدئویی تناسب اندام در خانه

 · دادن یک جایزه و پاداش بعد از هر ورزش به خود

صرع و ازدواج

 برای تمام افرادی که دچار بیماری مزمن هستند ازدواج یک چالش همیشگی است و این افراد باید این مسئله را برای شروع زندگی مشترک خود مدنظر قرار داده و به همسر آینده خود قبل از ازدواج بیماری خود را مطرح نمایند. از جمله بیماری های مزمن که می توان به آن اشاره کرد، بیماری صرع است که متأسفانه بار روانی اجتماعی در ارتباط با برچسب زنی ابتلاء به صرع می تواند، مانعی بزرگتر از خود بیماری باشد. در بسیاری از مطالعات در کشورهای در حال توسعه بار سنگین انگ و برچسب زنی بررسی شده و در آن ها چالش و مبارزه ای را که افراد مبتلا به صرع، به ویژه زنان مبتلا به صرع در اجتماع با آن روبرو هستند را نشان داده اند.

 در گذشته افراد مبتلا به صرع در جامعه با محرومیت هایی از جمله ازدواج روبرو بودند که با گذشت زمان و ارتقأ دانش و افزایش شناخت افراد جامعه نسبت به این بیماری، ازدواج و تشکیل خانواده رواج یافته است و با در نظر گرفتن محدودیت‌های خیلی کم و جزیی، منعی برای اشتغال، ازدواج و فرزندآوری برای بیماران صرع وجود ندارد. صرع به عنوان یک عامل ناباروری، در زنان و مردان نمی باشد و اغلب زنان مبتلا به صرع قادر به گذراندن دوره‌های طبیعی بارداری و زایمان هستند. و افراد مصروع با کنترل و مدیریت صرع خود می‏توانند یک زندگی سالم و پربار داشته باشند.

 با وجود اینکه در اغلب اوقات وقوع تشنج، فرد بیمار را از قبل مطلع نمی سازد، اما بسیاری از افراد تشنج های خود را به خوبی مدیریت می کنند و نیازی به همراه یا مراقب ندارند و با توجه به تفاوت های فردی، ممکن است راه های بسیاری برای رویارویی با مسائل مربوط به صرع وجود داشته باشد.

صرع و رابطه جنسی

باتوجه به اینکه برخی هورمون ها برای افزایش میل و برانگیختگی جنسی نیاز می شوند و در برخی موارد صرع و یا برخی داروهای ضد صرع می توانند سطح هورمون ها را کاهش دهند یا نحوه تجزیه هورمون ها را در بدن تحت تأثیر قرار دهد و هم چنین اگر فرد مبتلا به صرع در زندگی، احساس ترس، آسیب پذیری، عصبانیت یا تحت فشار کند و تشنج را تحت کنترل خود در نیاورد، ممکن است باعث اختلال عملکرد جنسی شود، پزشک معالج فرد مبتلاء به صرع می تواند به فرد کمک کند که آیا مشکلات جنسی او مربوط به ترس است یا دلایل پزشکی مانند صرع یا دارو دارد و در مورد مشکلات جنسی که مستقیماً مربوط به صرع او می باشد، توصیه هایی بکند.

 " با اشاره به اینکه کتمان بیماری سبب اختلال در زندگی مشترک پس از ازدواج می‌شود، توصیه می گردد که قبل از ازدواج فرد بیمار همسر خود را نسبت به بیماریش آگاه سازد. "

 صرع و بارداری

خوشبختانه، اغلب زنان مبتلاء به صرع در هنگام بارداری هیچ گونه تغییری در تعداد دفعات تشنجشان ندارند. با این وجود ممکن است تعداد تشنج های فرد در هنگام بارداری بهتر کنترل شود و یا بیشتر از حد معمول شود که می تواند به دلیل عوارض جانبی شایع بارداری مانند خستگی یا اثرات ویار روی داروهای ضد صرع فرد باشد.

 میزان خطرات در زمان تشنج به نوع تشنج بستگی دارد، تشنج ها در صرع های فوکال برای جنین به اندازه ی تشنج های عمومی خطراتی شامل سوختگی، افتادن از بلندی و غیره را ندارد و باید مادر در زمان بارداری با توجه به توصیه های پزشک شرایط بیماری خود را بهتر مدیریت و کنترل کند.

 اگر فردی بدون داشتن فرصتی برای مشاوره پیش از بارداری، باردار شود؛ توصیه می شود که :

 · داروهای ضد صرع خود را مثل همیشه مصرف کند.

 · از پزشک خود تجویز فولیک اسید 5 میلی گرم در روز را درخواست کند.

 · حتماً به پزشک نورولوژیست خود در اسرع وقت مراجعه کند.

 آیا بارداری می تواند بر داروهای ضد صرع تأثیر بگذارد؟

 میزان داروهای ضد صرع که فرد در شرایط عادی مصرف می کند ممکن است در زمان بارداري برای توقف تشنج های فرد کافی نباشد و به ویژه اگر تشنج های فرد افزایش یابد با درخواست نورولوژیست یک آزمایش خون به منظور بررسی میزان داروی ضد صرعی که فرد مصرف می کند انجام می شود.

 با توجه به اینکه 12 هفته اول بارداری و یا بیشتر می تواند همراه با ویار باشد، اگر فرد بعد از مصرف داروی ضد صرع دچار ویار شد دارو ممکن است فرصتی برای اثر بخشی مناسب را نداشته باشد. بنابراین تغییر زمان روزانه مصرف دارو برای زمانی که دیگر احساس ویار تمام شده باشد و حفظ مدت زمان فاصله بین مصرف دوزهای مشابه دارو، می تواند مفید باشد.

 آیا داروهای ضد صرع بر جنین تأ ثیر می گذارد؟

 اگرچه در زمان بارداری جریان خون مادر از جنین جدا است برخی مواد می تواند از طریق جفت از خون مادر به خون جنین انتقال یابد. این مواد شامل مواد مغذی، اکسیژن، الکل و دارو از جمله داروهای ضد صرع می باشد. برخی داروهای ضد صرع می تواند بر رشد و تکوین کودک در رحم تأثیر بگذارد، به ویژه در12 هفته اول بارداری زمانیکه ارگان های اصلی و اسکلت کودک در حال رشد است که البته احتمال آن بسیار پایین است.

 اما اگر پدر کودک صرع داشته باشد و داروهای ضد صرع مصرف کند هیچ گونه تأثیری بر رشد کودک نخواهد داشت زیرا کودک با داروهای ضد صرع پدر در تماس نمی باشد.

 مشاوره پیش از بارداری

 اگر فرد تصمیم به بارداری دارد، داشتن مشاوره پیش از بارداری با نورولوژیست خود ضروری می باشد. این فرصتی است که در مورد درمان صرع خود قبل از بارداری صحبت کند و برای بارداری برنامه ریزی کند.

 صرع و اشتغال

اغلب مردم جامعه به دلیل عدم شناخت کافی نسبت به صرع و حمله های آن، صرع را یک بیماری غیر قابل پیش بینی و خطرناک تصور می کنند که همراه با آن داشتن فعالیت های شغلی امکان پذیر نمی باشد.

 باید توجه داشت که تظاهرات بالینی صرع طیف متغیری است از حرکات تشنجی شدید همراه با اختلالات هوشیاری (اغلب مردم صرع را با آن می شناسند) تا یک احساس خفیف یا قطع کوتاه مدت ارتباط با دنیای پیرامون، که حالت خفیف آن به سختی قابل تشخیص است.

 بسیاری از افراد مبتلا با مصرف دارو و مدیریت و کنترل حمله های خود هیچ علائمی از بیماری ندارند و بر اساس توانایی های خود در مسئولیت های شغلی متفاوت پذیرفته و در کار پیشرفت می کنند. تنها افراد کمی ممکن است که با وجود درمان، دچار حملات مکرر و شدیدی ‌شوند و باید فقط در کارهای ساده و محیط های کاری امن و بی خطر مشغول به کار شوند. هم چنین تعدادی از این افراد با داشتن علائم هشدار دهنده قبل از تشنج می‌توانند کار خود را متوقف و در جای مناسب بنشینند.

 باید این موضوع را مد نظر داشت که اغلب اوقات عدم آشنایی و درک درست اطرافیان بیشتر از خطرات و آسیب های زمان حمله موجب شرایط استرس زا و تشدید حمله های تشنج می شود. به این منظور، داشتن رفتار و تفکر مناسب نسبت به این بیماری، بویژه حمایت از طرف کارفرما و همکاران فرد مبتلا به صرع می تواند کمک خوبی باشد تا مشکلات این افراد کمتر شود و بتوانند در جامعه نقش آفرینی کنند.

 نمی توان تصور کرد که صرع هیچ مشکلی را در شغل فرد ایجاد نمی کند اما آگاه سازی و آموزش در مورد انواع صرع، تعداد و مدت زمان حملات، علائم هشداردهنده قبل از تشنج، تظاهرات بالينی آن، تأثیرات بعد از پایان تشنج و همتایی شرایط کار و توانایی بیمار می تواند محیط امن همراه با آرامش را برای فرد مبتلاء به صرع و همکاران او فراهم نماید.

 فرد بیمار باید بداند که مطلع نبودن همکارانش و افرادی که با او در ارتباط هستند، می تواند موجب خطرات بیشتری برای خود او و حتی اطرافیانش شود و لازم به مخفی کردن بیماریش نیست.

 لذا امیدواریم که کارفرمایان بتوانند در مورد وضعیت بیماران مصروع با یک تفکر درست و فراهم کردن شرایط مناسب کاری، حس اطمینان و اعتماد را برای فرد مصروع تأمین نمایند تا شاهد نتیجه مطلوب ترو مفیدتری از جانب فرد بیمار در محیط کار باشند.

 صرع و کودکان

ابتلاء به صرع در دوران کودکی یک موضوع چالش برانگیز و جدی برای والدین می باشد، که به میزان قابل توجهی می تواند زندگی فرد مبتلاء و خانواده اش را تغییر دهد و در حقیقت همه اطرافیان باید در مراقبت از فرد بیمار همکاری داشته باشند.

 از علائم و نشانه های صرع در کودکان که می توان به آن اشاره کرد: اختلال در سطح هشیاری، خیره شدن به مدت چند ثانیه و قطع ارتباط با دنیای پیرامون خود، سیاه و کبود شدن صورت فرد و چشم ها، سیاه شدن دور لب‎ها، عدم شناخت اطرافیان و زمان و مکان، شل شدن دست و پا، خشک شدن بدن، دست و پا زدن کودک در زمین، تکان خوردن شدید یک سمت بدن، هم چنین می تواند ملچ و ملوچ کردن نوزاد در خواب یکی از علائم باشد که البته همه نوزادان در خواب ملچ ملوچ می‌کنند اما اگر نوزاد تکان داده شود و یا به آغوش گرفته شود و هیچ واکنشی نشان ندهد یا همچنان حالت پرش و لرزش اندام‌ها را داشته باشد، تشنج می باشد و این علائم بنا بر سن، نوع تشنج، واکنش به نوع درمان و وجود بیماری دیگر می تواند در کودکان متفاوت باشد.

 در صورتی که تشخیص صرع در کودکان قطعی شد، باید تحت درمان قرار بگیرند و داروهای ضد تشنج مصرف کنند. والدین باید بدانند همانطور که مصرف داروی فرزندشان با تجویز پزشک متخصص می باشد، قطع داروی او نیز حتی با مشاهده عوارض دارویی، نباید خودسرانه باشد و باید براساس نظر پزشک انجام شود، زیرا آستانه تحریک مغز افراد مصروع پایین است و در صورت تب و یا آسیب هایی مانند تصادف‌ها می‌تواند موجب تحریک مجدد تشنج‌ها گردد.

  معمولاً با بالا رفتن سن کودک و با نزدیک شدن به سن نوجوانی تعداد و شدت تشنج ها کاهش مي یابد و با گذشت حدود دو سال مصرف داروی ضد تشنج در صورتی که هیچ گونه علائمی از تشنج مشاهده نشود این امکان وجود دارد که پزشک تصمیم به قطع داروی بیمار نماید.

 از مواردی که به آن توصیه می شود:

 *والدین تب را در بچه‌های 6 ماهه تا 5 ساله جدی بگیرند، زیرا ممکن است عامل ایجاد تشنج در کودک شود و در صورت وقوع تشنج اکسیژن‌رسانی به مغز مختل می‌شود و با طولانی شدن زمان تشنج میزان اختلالات و عوارض تشنج افزایش می یابد.

 *با توجه به اینکه واکسینه شدن کودکان در مقابل بیماری های عفونی الزامی می باشد کودکان مبتلا به صرع نیز باید تمام واکسن های مورد نیاز را دریافت نمایند.

 *گاهی اوقات دیده می شود که صرع، تغییراتی را در رفتار فرد ایجاد می کند و موجب اختلالات خلقی و روانشناختی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات یادگیری می شود، شناسایی این نوع مشکلات و مداخلات درمانی از موارد مهم در مراقبت کودکان مبتلاء می باشد.