میدان نبرد کجاست؟!

به گزارش پایگاه خبری صدای جویا از تهران، محمدرضا یوسفی نویسنده و نظریه‌پرداز مسائل اجتماعی طی یادداشتی با عنوان «میدان نبرد کجاست؟! » آورده است؛ درحالی‌که متغیرهای كلان اقتصادی، اجتماعی وضعیت نامناسبی را نشان می‌دهند و اعتراضات سال گذشته نیز نشانه‌ای بر کاهش شدید سرمایۀ اجتماعی و گسست حکومت از مردم است، امید این بود که با توجه به شرایط کنونی، نظام به سمت اصلاح ساختاری برود تا وضعیت را تا حدی التیام بخشیده، بهبود شرایط معیشتی و انجام لوازم سیاسی، اجتماعی آن را وجهۀ همت خویش قرار دهد.

**اما اکنون بی‌حجابی به‌عنوان میدان تقابل تعریف شده است.

این دیدگاه بر خاستگاه سیاسی آن تأکید کرده، بی‌حجابی را ابزاری برای تقابل با حکومت تلقی می‌کند. با این نگاه وجهۀ دینی حجاب تقریباً کنار گذارده شده، به‌عنوان موضوعی کاملاً سیاسی امنیتی تلقی شده که مانند سایر حربه‌های تقابل براندازان با نظام محسوب می‌شود.

البته تردیدی در تقابل نظام سلطه و تبلیغات چهل و چند ساله علیه جمهوری اسلامی نیست. تعداد شبکه‌های خارجی فارسی زبان علیه حکومت از ابتدای انقلاب تاکنون و تلاش در جهت نفی ارزش های دینی نیز سهمی در شکل گیری وضعیت فرهنگی کنونی دارند و  بدون تردید آنان نیز تمایل دارند بی حجابی را تبدیل به یک موضوع کاملا سیاسی کنند.

 از این رو به نظر می رسد، حاکمیت با تلقی بسیار ناقص از پدیدۀ بی حجابی، در زمین آنان دارد بازی می کند و به سیاستی از پیش شکست خورده اقدام کرده است.

حدود 24 میلیون دختر و زن در فاصلۀ سنی 15 تا 45 ( متولدین پس از انقلاب) وجود دارند که حدود 28 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند. هرچه سن آنان پایین آید تقید به حجاب کمتر است.

به واقع زنان و دختران جوان ایران نسبت به گذشته تمایل کمتری به حجاب دارند و تقابل با آنان مانند سایر حربه ها نیست. اما چرا این روند در جامعه شکل گرفته است؟ دلایل متعددی برای  پدیده بی حجابی می توان بیان داشت.

از دلايل بسيار مهم آن، گذار تاریخی از سنت به تجدد و تغییر ذهنیت هاست كه از  نشانه هاي آن نيز گسست بين نسلي است. از سويي مظاهر تجدد پر اثرتر از گذشته به جامعه ورود كرده و از سوي ديگر، متوليان سنت نیز خود را در نگاههاي سياسي و زبان تحکم آمیز محصور كرده و با نگاهي سطحی و منفعلانۀ فرهنگي با اين پديده مواجه شدند.

يكي ديگر از عوامل گسست و تغییر نوع نگاه نسل جوان، رشد کیفی آنان است كه این امر اقتضاء مي كرد تا در نحوۀ مواجهۀ با آنان تغييراتي جدي صورت پذيرد. اما هرچه جلوتر مي آييم برخوردها تحكمي و سطحي تر مي شوند.

دوران گذار، سطحي نگري در مواجهه با پديده هاي فرهنگي و تلاش براي برخورد آمرانه با این موضوع به همراه ناکارآمدی حکومت دینی، موجب هر چه كم رنگ شدن ارزشهاي ديني در جامعه شده اند. همین امر به معروف هایی که انجام می شود قطعا نه تنها موجب جذب فرد و ناظران به دین نمی شود بلکه دین گریزی را تشدید کرده و در نتیجه خود مصداق فعل حرام است.

عملکرد حکومت  موجب شد تا هر اتفاقي كه در كشور رخ دهد به نام دين ثبت شود. اين امر نقد حاكميت دینی را به درون خانه ها كشاند و در نتيجه، فرزنداني كه در محيط خانواده رشد يافتند اين تلقي را پيدا كردند كه ارزشهاي ديني در پيدايش وضعيت كنوني نقش اساسی دارد. از اين طريق ارزشهاي ديني نيز در جامعه تضعيف شد.

از سوی دیگر تلاش حکومت در جهت ساکت کردن نگاههای دیگر دینی و عدم ارتباط آنان با بدنۀ جامعه نیز این تلقی را تقویت کرد.

بنابراين تلقی سیاسی از بی حجابی تقلیل موضوع و ندیدن جوانب آن است که با توجه به گسترۀ آن در جامعه اولا مبارزۀ با آن محکوم به شکست بوده، ثانیا به تضعیف بیشتر موقعیت دینداری در جامعه خواهد انجامید و سوم اینکه  مردم را در برابر مردم قرار می دهد، چهارم اینکه  با دادن وجهۀ کاملا سیاسی به پدیدۀ حجاب، از حامیان مذهبی حکومت کاسته شده و احتمالا برخی از آنان که نمی خواهند در طرف حکومت بایستند، حجاب خود را کمرنگ خواهند کرد و پنجم اینکه همانقدر که بی حجابان توسط حکومت تحت فشار قرار می گیرند به همان اندازه یا بیشتر نیز مذهبی ها احساس سختی از حضور اجتماعی خواهند کرد. در نهایت  بازندۀ اصلي، دين و دینداری خواهد بود.

تاكيد بيش از حد بر پديده بي حجابي و حساسيت اندك نسبت به پديده هاي فقر، نابرابري ناموجه، فساد گسترده، عدم شايسته سالاري، گسست حکومت از مردم و.. نشان از نگاه وارونه به اسلام و اعتقاد به همان پوستین وارونه ای است که امیرالمومنین در نهج البلاغه فرمود. روزی دین به مانند پوستینی وارونه ارائه خواهد شد که البته هیچ جذابیتی نه تنها برای نسل جوان بلکه برای دیگران نیز ندارد.

کد خبر؛ 26463