مسئله فرونشست زمین در اصفهان باید در اولویت اول قرار گیرد/مشاهده یک قلاده یوزپلنگ در عباس آباد اصفهان

به گزارش پایگاه خبری صدای جویا از شاهین شهر اصفهان به نقل از مهر، رضا لاهیجان زاده ظهر چهارشنبه در نشست خبری که به مناسبت هفته محیط‌زیست برگزار شد، پایداری سرزمین را موضوعی بسیار مهم دانست و اظهار داشت: مسئله فرونشست زمین در اصفهان باید در اولویت اول استان قرار گیرد زیرا پایداری سرزمین مطرح است، شاید وجود یک معدن در منطقه‌ای به یک نقطه آسیب بزند اما فرونشست زمین تمدنی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی افزود: تلاش می‌شود رودخانه زاینده رود ولو با دبی‌های مختلف بطور دائم آب داشته باشد تا به شرایطی پایدار برسیم که سفره‌های آب زیرزمینی تغذیه شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان آگاهی داشتن از آمایش سرزمینی را بسیار مهم خواند و گفت: اگر رسانه مداران از آمایش سرزمینی مطلع نباشند اتفاقاتی مانند امروز رخ می‌دهد که طی این سال‌ها بارگذاری‌ها در حوضه آبریز زاینده رود بسیار سنگین‌تر از توان این حوضه بوده یا بارگذاری‌هایی که در شعاع ۵۰ کیلومتر شهر اصفهان وجود دارد.
لاهیجان زاده با اشاره به وضعیت تالاب بین المللی گاوخونی که تقریباً ۱۰۰ درصد مساحت ۴۷ هزار هکتاری آن خشکیده است، ابراز داشت: جلسات هفتگی با شرکت آب منطقه‌ای اصفهان داریم اما به این جلسات بسنده نکردیم و برای تأمین حقابه تالاب گاوخونی از شرکت آب منطقه‌ای، مدیر حوضه آبریز زاینده‌رود و شرکت مدیریت منابع آب شکایت قضائی کردیم و اکنون موضوع در دادگاه مطرح است و حقابه تالاب را از طریق مراجع قضائی دنبال می‌کنیم.
وی با بیان اینکه نیاز آبی حداقلی برای پایداری رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب در سال تعیین شده که ۱۷۵ میلیون مترمکعب آن حقابه تالاب است، افزود: متولیان شرکت آب منطقه‌ای در جلسات عنوان می‌کنند ما آب را در رودخانه رها می‌کنیم اگر به تالاب نرسید به ما ارتباط ندارد و این صحبت‌ها درحالی است که جلوی آب را از محل بند تنظیمی رودشتین در فاصله ۸۵ کیلومتری تالاب می‌بندند و از طریق دو کانال به اراضی کشاورزی منتقل می‌کنند و ما برای همین مسئله از آنان در مراجع قضائی شکایت کردیم.
بازنگری در مصارف حوضه آبریز زاینده‌رود ضروری است 
مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفهان با بیان اینکه حجم ذخیره سد زاینده‌رود تعیین کننده جریان این رودخانه است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۱۴.۵ مترمکعب بر ثانیه حجم برداشت شرب اصفهان از زاینده رود است و در سال حدود ۴۶۰ میلیون مترمکعب فقط باید برای آب آشامیدنی و بهداشت مردم تأمین شود که تحت تأثیر قرار نگیرد.
لاهیجان زاده با اشاره به اینکه اواخر سال آبی گذشته حجم آب پشت سد ۱۳۰ میلیون مترمکعب بود و بارش‌های الهی ماه‌های گذشته برای تأمین آب بسیار کمک کرد، گفت: طبق مطالعات مرکز تحقیقات راه و شهرسازی دبی جریان آب ثابت در رودخانه زاینده‌رود باید ۱۵ مترمکعب بر ثانیه در مقطع اصفهان باشد که این میزان آب یعنی سالانه نزدیک به ۴۸۰ میلیون مترمکعب باید از زیر پل‌های تاریخی عبور کند تا شدت فرونشست زمین در شهر اصفهان کنترل شود.
وی ادامه داد: اگر امروز تصمیم بگیرند که این آب در اصفهان بدون توقف جاری شود طی دوسال می‌تواند نرخ فرونشست را از ۱۵ سانتیمتر در سال به پنج سانتیمتر برساند تا در نهایت به ۲ سانتیمتر و شرایط پایداری برسد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان افزود: وزارت نیرو نیز در مطالعاتی دبی جریان آب را بین ۱۰ تا ۱۱ مترمکعب بر ثانیه برآورد کرده است؛ در نظر بگیرید برداشت آب شرب اصفهان از تصفیه باباشیخعلی و جریان حداقلی آب در زاینده رود حدود یک میلیارد مترمکعب می‌شود این در حالی است که آورد سد زاینده رود حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب است یا اگر بارش‌ها بسیار خوب و سال ترآبی باشد ورودی سد شاید به یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب نیز برسد.
لاهیجان زاده تصریح کرد: باید روی مصارف دیگر بازنگری کنیم زیرا مصارفی بیش از یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب در سال داریم در حالی که منابع ما ۹۵۰ میلیون مترمکعب بیشتر نیست.
ستاد احیای زاینده‌رود تشکیل شود
وی تصریح کرد: درخواست کردیم که ستاد ملی احیای زاینده رود تشکیل شود زیرا مسائل این حوضه بین ۲ استان مطرح است و زمانی که تصمیمی گرفته می‌شود باید ملی و جامع باشد ضمن اینکه لازم است برنامه‌ای برای کشاورزی و صنعت این حوضه تدوین شود و باید نیاز صنعت و بویژه صنایع بزرگ را به زاینده‌رود به صفر برسانیم و به سمت استفاده از آب‌های غیرمتعارف چون پساب شهری و آب دریا بروند.
لاهیجان زاده با بیان اینکه الگوی کشاورزی این حوضه باید اصلاح شود و طبق مطالعات آمایش سرزمینی بارگذاری جدید نباید در حوضه زاینده رود اتفاق افتد، گفت: مدیریت هرآنچه در حوضه تاکنون بارگذاری شده نیز ضروری است و اگر این کارها انجام شود ظرف مدت ۱۰ سال می‌توانیم جریان آب دائمی زاینده‌رود را داشته باشیم.
در ادامه حسین اکبری با بیان اینکه احداث قرق های اختصاصی حیات وحش را در چهار منطقه شامل هیزم چاه، معلی، کوه شیر و کوه پرویز در دستور کار داریم، اظهار داشت: موضوع ایجاد قرق‌های اختصاصی را در هشت منطقه جدید دیگر نیز پیگیری می‌کنیم که در دستور کار قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه هشت منطقه جدید نیز مناطق مستعدی برای مدیریت و حفاظت مشارکتی هستند، خاطرنشان کرد: حفاظت در این مناطق را می‌توان مردم پایه کرد و با سرمایه گذاری بخش خصوصی این مهم اجرا می‌شود؛ در این زمینه منتظر ابلاغ دستور العمل کلی هستیم و امید است تحولی در حفاظت ایجاد شود.
مشاهده یک قلاده یوزپلنگ در عباس آباد بعد از ۱۳ سال
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان افزود: سال گذشته اقدامات حفاظتی گونه‌های در خطر انقراض برای ۱۴ مورد گونه کمیاب در استان اصفهان انجام شد و یکی از دستاوردهای حفاظتی ما برغم مشکلات عدیده مالی و نیروی انسانی و تجهیزات، مشاهده یک قلاده یوزپلنگ بعد ۱۳ سال در پناهگاه حیات وحش عباس آباد بود.
اکبری به زادآوری پلنگ در پناهگاه عباس آباد در سال گذشته اشاره کرد و افزود: خوشبختانه طی سال گذشته برای نخستین بار یک قلاده پلنگ در منطقه حفاظت شده کلاته دیده شد و در منطقه قمصر و برزک کاشان نیز برای دومین بار پلنگ مشاهده شد.
وی با بیان اینکه مناطق ما سال گذشته درگیر خشکسالی بسیار شدید و بی سابقه در ۵۰ سال اخیر بود، گفت: تلاش زیادی کردیم تا با همراهی مردم و مسئولان و رسانه‌ها نیازهای اساسی در آبرسانی ثابت و سیار مناطق را برطرف کنیم و برهمین اساس چهار هزار و ۵۰۰ متر مکعب آبرسانی در مناطق انجام و ۳۶۰ تن علوفه در دو مرحله خریداری شد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه پایش حیات وحش در یک میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار از مناطق تحت مدیریت انجام شد، افزود: خوشبختانه سال گذشته بیماری همه‌گیر بین حیات وحش مشاهده نشد.
صدور مجوز بهره برداری برای معادن چالشی برای پایداری تنوع زیستی
اکبری، صدور مجوز بهره برداری برای معادن را چالشی برای پایداری تنوع زیستی دانست و خاطرنشان کرد: بیش از یک هزار معدن ثبت شده در استان اصفهان داریم و این درحالی است که طی یک سال گذشته ما با مجوز بهره برداری ۲۰ معدن موافقت و با ۶۱ مورد در مناطق چهارگانه مخالفت داشتیم و این‌ها در خصوص استعلام‌هایی است که از محیط زیست می‌شود متأسفانه در خارج از مناطق از محیط زیست برای معادن استعلام نمی‌شود.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در ادامه ابراز داشت: تالاب گاوخونی متأسفانه حقابه های خود را علی رغم همه پیگیری‌های ملی و استانی دریافت نکرده است و در سال ۱۴۰۱ تا ۳۰ بهمن ماه هیچ گونه رهاسازی حقابه نداشتیم.
اکبری افزود: ۲۵۰ لیتر میانگین زهاب و پساب پایین دست رودخانه به تالاب وارد شده که حدود هفت میلیون مترمکعب بوده و از ۳۰ بهمن تا هشتم اسفند ۲ بار رهاسازی آب به سمت تالاب صورت گرفت که هشت میلیون مترمکعب آب بود.
در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۱۵ میلیون مترمکعب آب و پساب به تالاب رسید
وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۱۵ میلیون مترمکعب آب و پساب به تالاب رسید که هشت درصد نیاز آبی سالانه تالاب بوده و متأسفانه تقریباً ۱۰۰ درصد مساحت گاوخونی اکنون خشک است.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه رهاسازی آب در بهمن ماه پارسال ۶.۶ درصد مساحت تالاب زا مرطوب کرد، افزود: با توجه به اینکه جریان آب استمرار نداشت اکنون تالاب بطور کامل خشک است.
اکبری اضافه کرد: حقابه قانونی و تاریخی تالاب گاوخونی از نظر حقوقی و قضائی در حال پیگیری است.