تعامل میراث‌ و شهرداری اصفهان برای قانون‌شکنی در گذرآقا نجفی

علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر صدای جویا با تأکید بر اینکه در سال‌های گذشته شاهد اتفاق‌های بدی از سوی شهرداری در بافت تاریخی شرق میدان نقش‌جهان (گذر آقا نجفی) بودیم، اظهار کرد: باوجوداینکه ایجاد چنین مسیرهای (گذر) در بافت‌های تاریخی قابل‌قبول نیست، اما در نهایت این نگاه جدید شهرداری اصفهان است و باید آن را دنبال کنیم.

میراث‌فرهنگی، مدافع و موافق طرح شهرداری در گذر آقا نجفی

ایزدی درباره تأیید یا رد فعالیت‌های شهرداری در بافت تاریخی اصفهان (گذر آقا نجفی) می‌گوید: با پیگیری‌های انجام شده در نهایت طرحی برای ساماندهی تخریب‌های صورت‌گرفته در بافت تاریخی شرق میدان نقش‌جهان از سوی شهرداری اصفهان ارائه و به تصویب شورای‌عالی شهرسازی و معماری رسید و اکنون در حال اجرا است. طرحی که میراث‌فرهنگی به‌عنوان متولی، مسئول نظارت و حفاظت از محدوده،حریم آثار و بافت تاریخی مدافع و موافق آن است.

طرح بدنی سازی نیازی به تایید شورای عالی ندارد

ایزدی با بیان اینکه طرح ساماندهی گذر آقا نجفی شامل کف‌سازی، بدنه و جداره‌سازی با این نگاه که این محل به گذر گردشگری با توقف گاه های  مناسب و عدم دسترسی به خیابان حافظ مورد تأیید میراث‌فرهنگی به‌عنوان متولی بافت است و نیازی به اخذ مجوز از شورای‌عالی ندارد، می گوید: طرح کف‌ و بدنه سازی در کمیسیون ماده 5 تصویب شده و دیگر نیازی به تأیید شورای‌عالی ندارد.

این اظهارنظر مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اصفهان یا از سر بی‌اطلاعی از مصوبات شورای عالی و ضوابط قانونی است که البته در میراث‌فرهنگی اصفهان چندان بی‌سابقه نیست یا در اثر تعامل خوب میراث و شهرداری در مدیریت جدید است. تعاملی که در جلسات متعدد قاسم‌زاده شهردار اصفهان بارها بر آن تاکید کرده است.  

موضع‌گیری عجیب مدیرکل میراث‌فرهنگی اصفهان چه از سر بی‌اطلاعی از مصوبات قانونی باشد؛ چه تعامل شهرداری با میراث فرهنگی نتیجه یکی است، آن هم تهدید و تخریب دوباره بافت تاریخی اصفهان که به دلیل دخل و تصرف‌های غیرقانونی شهرداری در سال های گذشته بسیار آسیب‌پذیر شده است. 

مطابق بند دو مصوبه شورای عالی، شهرداری ملزم به اخذ مصوبه است  

به گفته سید عبدالرضا لقمانی، سرپرست اداره نظارت بر اجرای طرح‌های مسکن و بازآفرینی شهری راه و شهرسازی استان اصفهان در مصوبه کمیسیون ماده ۵ استان اصفهان در فاز نخست تنها با کف‌سازی و ساماندهی وضع موجود بر اساس نقشه موافقت و برای فاز دوم نیز مقرر شده طرح مشتمل بر احیای فضاهای پشتیبان و بدنه‌سازی و همچنین طراحی شهری مبتنی بر بند دو مصوبه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران با هماهنگی میراث‌فرهنگی تهیه شود و جهت بررسی و تصویب به کمیسیون ماده ۵ استان و شورای‌عالی ارسال  شود. روندی که بر اساس استعلام از دبیرخانه کمیسیون ماده 5 تاکنون طرحی برای آن واصل نشده است.

ضرورت ایجاد جریان مطالبه گری برای حفاظت از میراث فرهنگی 

"همه ما موظفیم جریان مطالبه‌گری در راستای حفاظت از میراث‌ ارزشمند فرهنگی ایران‌زمین به‌ویژه در جهان شهر افسانه‌ای اصفهان ایجاد کنیم". این بخشی از صحبت‌های ایزدی، مدیرکل میراث‌فرهنگی در آیین تجلیل از سرمایه‌گذاران بافت‌های تاریخی شهر اصفهان است. 

پیگیری برای ملزم‌کردن شهرداری اصفهان به رعایت قانون در خصوص مصوبات مربوط به بافت تاریخی می‌تواند گزینه خوبی برای ایجاد جریان مطالبه‌گری در راستای حفاظت از میراث‌فرهنگی اصفهان باشد. البته اگر در واقعیت اراده‌ای از سوی میراث‌فرهنگی برای حفاظت از بافت تاریخی اصفهان وجود داشته باشد؟

قانون شکنی در شهری که قرار بود مظهر ظهور اسما الحسنی باشد 

هرچند اگر بنا به گفتن شعارهای زیبا، بدون عمل باشد، شهردار اصفهان در رتبه بالاتری نسبت به مدیرکل میراث قرار دارد. چرا که قاسم‌زاده، شهردار اصفهان در جلسه معارفه‌اش از شهری سخن گفت که دارای "شخصیت" و "هویت" است و نباید به آن اسائه‌ادب کرد. شهری که باید از آن "صیانت" کرد و مراقب بود که عملکرد ما سبب "وزر و وبال" آن نشود. شهری که باید مظهر ظهور "اسما الحسنی" باشد.

 اما دریغ و صد دریغ در شهری که قرار بود محل ظهور اسما الحسنی باشد، مدیران شهری در برابر خداوند "سمیع" و "بصیر" قانون‌شکنی می‌کنند. 

 اعضای شورای شهر به‌جای نظارت بر فعالیت‌های شهرداری نگران‌اند؛ مبادا صحبت‌کردن از تخلفات و قانون‌شکنی‌های شهرداری در بافت تاریخی سبب توقف پروژه (ساماندهی گذر آقا نجفی) شود! چرا که شهرداری اصفهان همچنان بدون اخذ مصوبه قانونی از شورای عالی مشغول ساخت و ساز در محدوده بافت تاریخی است. 

رسول میرباقری، رئیس کمیسیون عمران، شهرسازی و معماری شورای شهر اصفهان نگران آسیب‌های اجتماعی است که آینده بافت تاریخی را تهدید می کند، ازاین‌رو به دنبال بازگردانند زندگی و حیات به بافتی است که شهرداری طی دو دهه گذشته با فعالیت های غیرقانونی سبب مرگ آن شده است. بازگردانند زندگی آن هم با سکوت در مقابل تخلف و قانون شکنی دوباره شهرداری در بافت تاریخی!

غافل از اینکه برای بازگرداندن زندگی و حیات به فضاهای متعدد مرده شهری اصفهان از جمله برج جهان‌نما، میدان امام علی(ع)، گذر آقا نجفی و ... باید در جهت جبران حق‌الناس و اجرای قانون بود نه تعامل شهرداری و میراث‌فرهنگی برای دورزدن قانون و سکوت شورای شهر.  

گزارش؛ سمیه قنبری